Thánh
GIUSE HOÀNG LƯƠNG CẢNH
(bị bắt 29-6-1838, xử
trảm 5-9-1838)
Trích Từ Dòng Máu Anh Hùng Tập
I-III của Lm Vũ Thành
Ông Giuse Cảnh sinh năm 1763
tại làng Hàng Ván. Từ thuở
nhỏ ông đã được
sống với Cha Huy. Mặc
dầu cha đã già rồi nhưng
cha vẫn chịu khó dạy ngài
về đời sống đạo
đức và hy sinh. Gương
can đảm và chịu khó của
ngài đã làm cho nhiều người
tặng ngài một biệt hiệu
là người tốt phúc, bạn
của Thiên Chúa.
Ông kết bạn với một
phụ nữ tại làng Thọ
Bá và cả hai ông bà sống một
đời gương mẫu
hiếm có. Ông làm thầy thuốc
bắc và nhờ vậy ông đã
có dịp rửa tội cho nhiều
trẻ em. Ông luôn lo lắng cho
giáo xứ và giúp cha sở về
vấn đề tài chánh, vì thế
ai cũng kính nể ông về
sự kiện này cũng như
con người lương thiện
của ông. Ông gia nhập Dòng Ba
Đa Minh và là hội viên của
Hội Mân Côi.
Khi đã gần 75 tuổi, cụ
Giuse Cảnh bị ông Hương
Bích tố cáo là một giáo dân
sùng đạo. Khi nghe tin ấy,
lính tráng tuôn đến để
bắt nộp cụ. Nhân dịp
cụ phải đi Bắc Ninh,
chúng cho người dò la tin tức
của cụ và khi biết rõ
cụ đang nghỉ ở gần
bờ sông, chúng áp tới để
trói bắt và dẫn cụ tới
làng gặp tri huyện. Chúng tống
ngục cụ cùng với Cha Tự.
Khi cụ bị bắt, cụ
đã tin rằng mình có phúc được
trở nên một lễ vật,
nên cụ cố gắng làm sao
để sống cho xứng
đáng với lễ vật đó.
Cụ qua những ngày tù bằng
những lúc cầu nguyện với
Chúa. Trong lúc tù tội, cụ bị
gọi ra tòa rất nhiều lần
và các quan quân tìm đủ cách
để bắt cụ chà đạp
thánh giá, nhưng cụ luôn luôn
mạnh dạn xưng hô tên Chúa.
Một người làm chứng
rằng, một hôm nói với
cụ: "Chúng tôi nhận thấy
rằng cụ là một người
tốt, và vì thế chúng tôi rất
thương hại cụ. Cụ
đã già rồi, những ngày
còn lại rất ít ỏi, tại
sao cụ không cố mà hưởng
nó, cụ chỉ cần bước
qua thập giá, là xong ngay".
Cụ đáng kính này cố gắng
không nghe tiếp nữa và nâng
cao giọng cụ cầu xin:
"Lạy Chúa Giêsu đường
ngay nẻo thật, ai theo Chúa
thì sẽ được sống
rất hạnh phúc".
Một dịp khác, quan lại
nghe thấy cụ đọc
kinh cầu các Thánh, ông ta rất
đỗi ngạc nhiên vì cụ
cầu cho các vua chúa quan quyền
được sự bằng
an. Quan không thể hiểu tại
sao cụ có thể cầu cho
những vua khát máu như Minh Mệnh,
người đã tàn ác giết
chết bao nhiêu người Công
Giáo. Lại có những lúc họ
bắt buộc cụ phải
bước qua thánh giá, cụ
quỳ xuống nâng niu thánh giá.
Quan cảm thấy khó chịu,
truyền cho lính lôi kéo cụ qua
thánh giá, cụ co chân lên và cương
quyết không để xúc phạm
vào thánh giá. Thế rồi lính
lấy roi và quật túi bụi
vào mình cụ nhưng cụ vẫn
khăng khăng không chịu thối
lui. Quan bực tức quát tháo:
"Vậy lão muốn chết
ư?"
Cụ điềm tĩnh trả
lời: "Tôi xin quan hãy ban án
chết để tôi có thể
chết với Cha Tự. Được
như vậy, tôi sẽ sung sướng
vô cùng".
Trong một phiên tòa tra khảo
Cha Tự và các tù nhân, quan hỏi
đến cụ Cảnh: "Tại
sao ông lại can đảm giữ
đạo trong khi những người
khác đã phản bội nộp
cha của mình?"
Ông nói: "Cũng có một tên
phản bội xấu xa là Giuđa
đã nộp Chúa Giêsu cho lính bắt".
Quan hỏi: "Họ bắt
Chúa thì họ làm những gì?"
- "Khi lính bắt Chúa thì Ngài
hỏi họ đến bắt
ai? Lính thưa là Giêsu thành Nazareth.
Lúc ấy Chúa nói tôi chính là người
ấy. Tức thì bọn lính ngã
xuống đất. Chúa lại
cho họ đứng dậy và
để cho họ trói lại.
Xem xiềng xích Cha Tự đeo
kia cũng giống như xích
Chúa đã phải mang".
Quan hỏi: "Chúa vác thánh giá
đi đâu?" - "Ngài vác
thánh giá lên đồi Calvariô chịu
chết và đền tội cho
mọi người, trong đó
có cả quan nữa".
Lòng ước muốn tử
vì đạo của cụ đã
được thỏa mãn, vì
ngày mồng 5-9 lệnh vua đã
được báo cho Bắc Ninh.
Cụ Cảnh bị án trảm
quyết. Cụ lắng nghe với
một bộ mặt thanh thản
vui tươi và ao ước
cho chóng tới ngày hạnh phúc
đó. Khi người ta trao cho
cụ một phần đồ
ăn trước lúc chết,
cụ trả lời: "Tôi
không còn muốn gì hơn là chết
theo Cha Tự, cái đó làm cho tôi
sung sướng mãn nguyện.
"
Cụ đeo trong người
dấu hiệu của Dòng Ba Đa
Minh và mang gông cùng bước theo
Cha Tự đi đến nơi
thọ hình. Trong lúc đi hai người
trò truyện với nhau và cùng
đọc kinh lớn tiếng.
Khi họ tới nơi xử
tử, người ta tháo gông
của cụ Cảnh ra, và bắt
cụ quỳ cúi đầu. Một
hồi chiêng vang dội, lý hình
vung gươm chém và đầu
cụ rơi khỏi thân xác. Các
lương giáo xô nhau ra thấm
máu và xô xé lấy những gì thuộc
về cụ đến nỗi
các quan cũng không thể ngăn
nổi.
Sau đó người ta chôn cụ
tại phía đồi nơi cụ
bị chém. Đêm thứ hai, mấy
người lương tới
đào xác lên với hy vọng
là bán lại cho giáo dân. Người
của xứ cụ sau cùng phải
trả 36 quan tiền để
lấy xác lại và đem đi
chôn.
Trên đường đi tới
nghĩa trang Chúa đã làm nhiều
phép lạ để tôn vinh các
thánh của Ngài. Những người
mang xác cụ tới gần bờ
sông Câu, chờ không tìm thấy
đò để sang sông, trong khi
nước dâng lên cao và họ
không còn cách nào để qua sông
được. Trong khi đó
họ còn phải lo sợ những
người vô đạo ở
gần đó. Họ cầu xin
Chúa hãy ban cho họ ơn phúc nhờ
lời bầu cử của cụ
Giuse Cảnh. Chúa nhận lời
ngay. Nước từ từ
hạ xuống tới mức
mà họ có thể lội qua sông
cách dễ dàng để đến
nhà thờ, nơi họ muốn
chôn cất cụ. |